Khoảng 2 năm trở lại đây, đầu tư đã trở thành hot keyword, top trending phổ biến trên mạng xã hội, truyền thông và cả truyền miệng. Đầu tư mở ra cơ hội kiếm thêm thu nhập cho người trẻ, thậm chí là làm giàu. Vậy cách đầu tư tiền thông minh sẽ bao gồm những bước nào? Đầu tư có phức tạp không mà nhiều người lao vào như thế?
Vì sao nhiều người chọn đầu tư?
Bạn là một chú ong chăm chỉ làm việc. Sau mấy năm tích lũy, bạn đã có một khoản vốn kha khá, nhưng vẫn chưa thấm vào đâu so với hành trình tương lai dài đằng đẵng. Bạn muốn mua nhà, mua xe, kết hôn, nuôi dưỡng con cái, phụng dưỡng cha mẹ và một loạt danh sách những việc cần tiền. Lúc này, đầu tư trở thành sự lựa chọn rất đáng cân nhắc, hoặc đơn giản là sự lựa chọn mà nhiều người nghĩ đến trước tiên.
Cách đầu tư tiền thông minh thường bắt đầu bằng việc tìm hiểu thị trường, lên kế hoạch thật rõ ràng cho ngân sách của mình nhằm đạt được lợi nhuận ổn định trong dài hạn, thay vì đầu cơ ngắn hạn bằng cả tài sản và mong chờ thị trường mãi mãi đi lên.
Có người cho rằng quy trình này sẽ tốn nhiều thời gian, công sức, đôi khi khiến bạn bỏ lỡ một số cơ hội trước mắt. Tuy nhiên, bạn có thể hình dung việc đầu tư giống như xây một căn nhà, áp dụng đúng cách đầu tư tiền thông minh sẽ giúp bạn có được nền tảng vững chắc cho ngôi nhà của mình.
Gợi ý cách đầu tư tiền thông minh có thể hữu ích với bạn
Không thể phủ nhận, đầu tư là một trong những giải pháp hiệu quả để rút ngắn hành trình tự do tài chính, quan trọng là nó cần được thực hiện đúng.
Nhưng mà như thế nào mới là đúng?
Dưới đây là gợi ý một số cách đầu tư tiền thông minh, được nhiều người áp dụng và đã được chứng minh trong thực tế. Bạn có thể khởi đầu “trang sử” của mình bằng cách đầu tư với số tiền nhỏ, sau đó tăng dần lên khi đã đủ tự tin.
Chỉ rót tiền vào lĩnh vực bạn am hiểu
Năm 1965, Warren Buffett “chốt đơn” mua lại Berkshire Hathaway. Ông quyết định sa thải toàn bộ ban quản lý và tự mình điều hành công ty. Thời điểm đó, Berkshire Hathaway gặp rất nhiều khó khăn.
Tuy nhiên, kể từ khi tiếp quản, Warren Buffett đã biến Berkshire Hathaway thành công ty cổ phần sở hữu nhiều loại cổ phiếu trải dài trong các lĩnh vực ngân hàng, tiêu dùng, công nghệ… với tổng danh mục trị giá 343 tỷ USD.
Sự thành công đáng ghi vào huyền thoại của Warren Buffett bắt nguồn từ một nguyên tắc đơn giản, đó là: "Không biết, không hiểu thì không rót tiền". Chiến lược của ông chỉ tập trung đầu tư vào những doanh nghiệp mà mình thật sự hiểu rõ.
Đây được xem là một trong những cách đầu tư tiền thông minh mà nhiều nhà đầu tư kinh nghiệm dày dặn vẫn đang áp dụng. Tương tự, chúng ta chỉ nên bỏ tiền vào lĩnh vực mà mình có kiến thức nhất định để tránh hao hụt túi tiền nha.
Xác định biên độ an toàn
Kể cả nhà đầu tư thực chiến với thị trường hàng thập kỷ như Warren Buffett cũng luôn có một biên độ lãi - lỗ nhất định. Ông đã áp dụng cách đầu tư tiền thông minh theo biên độ cho phép để bảo toàn vốn, vượt qua giai đoạn khủng hoảng và những lúc thị trường tài chính dao động mạnh.
Mặc dù việc “cắt lỗ” đôi lúc hơi đau lòng, nhưng đây là nguyên tắc cơ bản giúp bạn không lún sâu vào các khoản đầu tư tiềm ẩn nhiều rủi ro và có điểm dừng đúng lúc.
Hạn chế chạy theo số đông hay dễ dàng tin tưởng lời mời gọi
Nếu truy cập một hội nhóm về đầu tư, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những câu chuyện thành công đáng ngưỡng mộ. Khoan bàn đến mức độ thực tế, những câu chuyện này cũng đã ít nhiều truyền cho bạn nguồn động lực để hướng đến một tương lai tươi sáng hơn.
Tuy nhiên, mỗi người đều có một tình huống, nguồn vốn và câu chuyện đầu tư riêng biệt. Đôi lúc đi theo số đông là cần thiết, nhưng số đông không phải lúc nào cũng đúng. Thay vì giao phó cho người khác, hãy tự tích lũy kiến thức, kinh nghiệm và chuẩn bị một kế hoạch đầu tư của riêng mình.
Bỏ trứng vào nhiều giỏ
Đây là một trong những cách đầu tư tiền thông minh và cũng là nguyên tắc được cực kỳ phổ biến trong giới tài chính. Theo đó, bạn nên chia nhỏ tiền của mình vào nhiều danh mục khác nhau, để khi có rủi ro phát sinh, khoản nào bị hao hụt thì còn có khoản khác bù lại.
Nhiều người cho rằng đầu tư nhiều mã cổ phiếu khác nhau là đã tuân thủ nguyên tắc "không bỏ trứng vào cùng một giỏ", tuy nhiên điều này chưa thật sự đúng. Giả sử bạn đầu tư tổng cộng 5 mã cổ phiếu, trong đó 4 mã là cùng một nhóm ngành. Vậy khi nhóm ngành này gặp tác động tiêu cực, cả lĩnh vực cùng đi xuống thì 4/5 mã cổ phiếu của bạn cũng có khả năng chịu ảnh hưởng theo.
Vậy làm sao để quá trình đa dạng hóa danh mục trở nên hiệu quả? Bạn có thể tham khảo một số cách sau đây:
- Đa dạng hóa trong cùng một loại tài sản: Giả sử khi đầu tư trái phiếu, bạn sẽ có các lựa chọn khác nhau như trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính phủ, trái phiếu kho bạc theo nhiều kỳ hạn.
- Đa dạng hóa theo loại tài sản: Ngoài trái phiếu, bạn còn có thể đầu tư cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, vàng, bất động sản...
- Đa dạng hóa ngành nghề: Với cùng một loại tài sản đầu tư, bạn có thể chọn lựa ngành nghề khác nhau. Giả sử bạn đầu tư 5 mã cổ phiếu, bạn có thể phân bổ vào nhiều ngành như ngân hàng, tài chính - chứng khoán, du lịch, đầu tư công, xây dựng, bất động sản, công nghệ, y tế, logistics...
- Đa dạng hóa dựa trên quy mô: Bạn có thể lựa chọn đầu tư vào nhiều công ty, tổ chức có quy mô khác nhau để giảm thiểu rủi ro, tăng mức độ đa dạng danh mục.
Việc đa dạng hóa được xem là cách đầu tư tiền thông minh. Bù lại, bạn cần có kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn và nguồn vốn nhất định. Đây là việc mà một cá nhân sẽ khó lòng thực hiện tốt hơn các tổ chức quản lý quỹ chuyên nghiệp. Do đó, bạn cũng có thể cân nhắc lựa chọn một vài công ty quản lý quỹ để ủy thác tài sản.
Chuẩn bị quỹ dự phòng
Lời khuyên từ nhiều chuyên gia tài chính, bạn nên trích lập một quỹ dự phòng có giá trị bằng 3 tháng chi tiêu. Chính khoản tiền dự phòng này sẽ là chỗ dựa tinh thần và tài chính cho bạn khi thị trường chẳng may đi xuống. Kể cả khi các khoản đầu tư lớn bị sụt giảm đáng kể thì bạn vẫn còn tiền để xoay sở cho các nhu cầu khác trong cuộc sống.
Kiên nhẫn với thị trường và với chính bản thân mình
Bất kỳ ai đầu tư cũng đều đặt mục tiêu có lời, nhưng sẽ không thể "có liền tay" ngay khi vừa rót vốn. Thay vì vội vàng chọn con đường “đi tắt” đính kèm vô số rủi ro mất mát, bạn cần có một lộ trình thật cụ thể cho dòng tiền của mình và kiên nhẫn đợi cơ hội đến.
Đầu tư không bao giờ là quá muộn. Đặc biệt, sở hữu cách đầu tư tiền thông minh sẽ mở ra vô số cánh cửa mà không phải lúc nào bạn cũng có cơ hội thực hiện. Hãy chuẩn bị sẵn sàng, để khi cơ hội đến, bạn đã có đủ sáng suốt và tự tin để đưa ra quyết định.
Một số kênh đầu tư phổ biến
Đầu tư cổ phiếu
Khi mua cổ phiếu của một công ty, bạn sẽ sở hữu một phần vốn của chính công ty đó. Giá trị cổ phiếu gắn liền với hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Vì thế, nếu công ty ăn nên làm ra, cổ phiếu sẽ có xu hướng đi lên và ngược lại.
Do có mức độ biến động lớn, cổ phiếu được xếp vào khoản đầu tư tương đối rủi ro. Bù lại, những khoản đầu tư rủi ro như cổ phiếu có khả năng mang lại tiềm năng sinh lời cao.
>> Xem thêm: Đầu tư cổ phiếu và những điều cần quan tâm dành cho người mới
Đầu tư trái phiếu
Trái phiếu là sản phẩm tài chính do một tổ chức (chính phủ hoặc doanh nghiệp) phát hành để huy động vốn từ nhà đầu tư. Cụ thể, tổ chức phát hành có nghĩa vụ thanh toán lãi suất định kỳ và hoàn vốn khi đến ngày đáo hạn. Nếu bạn mua trái phiếu của một tổ chức nào đó, tức bạn đang là chủ nợ của họ.
Đầu tư trái phiếu được cho là khoản đầu tư an toàn trong dài hạn. Tuy nhiên, tiềm năng lợi nhuận theo đánh giá chung là thấp hơn so với cổ phiếu. Vì thế, trái phiếu phù hợp với những nhà đầu tư tìm kiếm mức lợi nhuận ổn định và mong muốn bảo toàn vốn ban đầu.
Đầu tư chứng chỉ quỹ
Quỹ đầu tư hoạt động dưới hình thức huy động, kêu gọi nhiều nhà đầu tư cùng góp vốn để tham gia lĩnh vực tài chính và hưởng lợi từ tiền góp chung. Danh mục của các quỹ đầu tư tương đối đa dạng, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi… Quỹ đầu tư không trực tiếp nhận tiền mà sẽ huy động vốn thông qua việc phát hành và bán chứng chỉ quỹ ra thị trường.
Tham gia chứng chỉ quỹ được cho là cách đầu tư tiền thông minh dành cho những ai ít kinh nghiệm, muốn tiết kiệm thời gian, giảm thiểu rủi ro, đa dạng hóa danh mục nhưng vẫn có thể kiếm lời từ tiền nhàn rỗi.
>> Xem thêm: Quỹ đầu tư là gì? Có nên đầu tư chứng chỉ quỹ để sinh lời?
Đầu tư bất động sản
Bất động sản là một trong những kênh đầu tư truyền thống nổi tiếng với biên lợi nhuận cao, đi kèm rủi ro tương ứng. Bất động sản đòi hỏi nhà đầu tư sự nhanh nhạy, khả năng nắm bắt xu hướng thị trường và có một nguồn vốn vững mạnh. Vì thế, nếu bạn gặp giới hạn về vốn thì có thể cân nhắc đầu tư vào một số loại hình khác có liên quan như cổ phiếu công ty bất động sản, quỹ tín thác bất động sản…
Biểu đồ so sánh tỷ lệ tăng trưởng bất động sản tại 2 thành phố lớn là TP. HCM và Hà Nội từ năm 2018 đến 2020. Có thể thấy, trong vòng 3 năm ngắn ngủi, giá nhà đất tại TP. HCM đã tăng xấp xỉ 27%, Hà Nội là 8%.
Đầu tư vàng
Vàng là kênh đầu tư xuất hiện từ rất lâu đời và là tài sản dự trữ của nhiều tổ chức chính phủ. Vì đặc tính ổn định, biên độ lợi nhuận của vàng thường không dao động quá lớn so với các tài sản khác.
Theo nghiên cứu của Jeremy Siegel (Senior Investment Strategy Advisor): Nếu đầu tư $1 vào vàng năm 1802, bạn sẽ nhận lại $4.08 vào năm 2022; trong khi chứng khoán là $2,334,990; trái phiếu là $2,163, trái phiếu chính phủ là $245.
Tổng kết
Các cách đầu tư kiếm tiền thường gắn liền với mức độ rủi ro và biên độ lợi nhuận. Chẳng hạn, thị trường chứng khoán thường đi kèm rủi ro nhất định, nên người theo đuổi lợi nhuận cao sẽ tập trung đầu tư cổ phiếu. Mặt khác, nếu bạn không thích rủi ro lớn, bạn có thể ưu tiên quỹ đầu tư hoặc trái phiếu.
Một nguyên tắc quan trọng khác trong cách đầu tư tiền thông minh là đa dạng danh mục. Điều này có thể giúp bạn tránh khỏi sự sụt giảm toàn bộ tài sản đầu tư. Tuy nhiên, đa dạng danh mục thường phù hợp với những ai đã có kinh nghiệm, cũng như khả năng kiểm soát tài chính tốt. Nếu là người mới, bạn có thể xem xét tham gia quỹ đầu tư để vừa sở hữu sự đa dạng, vừa có lợi nhuận ổn định, mà không cần tốn kém quá nhiều thời gian “lăn xả” với thị trường. Chúc bạn có một hành trình đầu tư thật thuận lợi!