Quỹ đầu tư là gì?
Quỹ đầu tư là hình thức mà quỹ huy động nguồn vốn từ nhiều nhà đầu tư đại chúng để đầu tư vào các loại tài sản phổ biến như cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi,… nhằm tối đa hóa lợi nhuận có được. Các quỹ đầu tư sẽ được quản lý bởi công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, ngân hàng giám sát và cơ quan có thẩm quyền khác.
Các quỹ đầu tư mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ bằng cách giúp họ tiếp cận với những cơ hội đầu tư đa dạng, phân tán rủi ro và tận dụng kinh nghiệm của các chuyên gia quản lý quỹ. Có nhiều loại quỹ đầu tư như quỹ mở, quỹ đóng, quỹ ETF, quỹ đầu tư bất động sản (REIT),... và mỗi loại có đặc điểm và mục tiêu khác nhau.
Nhiều người dễ nhầm lẫn giữa các quỹ đầu tư và công ty quản lý quỹ. Ở đó, các quỹ đầu tư được hiểu chính xác là một hình thức đầu tư. Trong khi đó, công ty quản lý quỹ là đơn vị cung cấp và quản lý các quỹ đầu tư. Nói một cách đơn giản, các quỹ đầu tư chính là một sản phẩm mà công ty quản lý quỹ cung cấp trực tiếp cho nhà đầu tư.
Danh mục quỹ đầu tư phổ biến hiện nay
Quỹ cổ phiếu
Đúng như tên gọi của mình, quỹ đầu tư cổ phiếu chủ yếu đầu tư vào cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Các quỹ đầu tư này được phân loại theo:
- Quy mô giá trị các cổ phiếu được đầu tư (cổ phiếu giá trị hàng đầu, cổ phiếu giá trị trung bình, cổ phiếu giá trị nhỏ)
- Mục tiêu đầu tư vào các danh mục (tăng trưởng, giá trị, cốt lõi)
- Vị trí địa lý (cổ phiếu nội địa, quốc tế)
Quỹ cổ phiếu tăng trưởng theo thị trường chứng khoán và danh mục cổ phiếu đang được nắm giữ. Cũng vì vậy mà mức độ biến động về giá cũng sẽ cao hơn so tương đối nhiều so với các quỹ khác. Đây chính là hình thức quỹ đầu tư phù hợp với nhà đầu tư muốn tìm kiếm mức lợi nhuận cao và sẵn sàng chấp nhận những rủi ro ở mức Trung Bình – Cao.
Quỹ đầu tư trái phiếu và thu nhập
Quỹ trái phiếu chủ yếu đầu tư vào các loại trái phiếu và công cụ tiền tệ. Danh mục đầu tư của quỹ thường bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chuyển đổi, và các tài sản nợ được chứng khoán hóa như các khoản vay mua nhà. Quỹ trái phiếu thường mang lại thu nhập ổn định hơn so với quỹ cổ phiếu, nhưng lợi nhuận thường không cao do tính ổn định và ít biến động của thị trường trái phiếu.
Quỹ đầu tư cân bằng
Quỹ cân bằng là loại hình quỹ đầu tư hỗn hợp giữa cổ phiếu, trái phiếu và có thể có thêm cả công cụ thị trường tiền tệ trong cùng 1 danh mục. Những quỹ cân bằng thường tập trung vào việc định hướng phân bổ tài sản ở mức trung bình (mua nhiều cổ phiếu hơn) hoặc bảo thủ (mua nhiều trái phiếu hơn). Mục tiêu quan trọng hàng đầu của quỹ cân bằng không gì khác ngoài đem lại sự an toàn, tăng trưởng ổn định về mặt tài sản của nhà đầu tư.
Quỹ đầu tư hoán đổi danh mục (ETF)
Quỹ đầu tư hoán đổi danh mục hay Exchange-Traded Fund (ETF) là loại hình đầu tư mô phỏng một cách chính xác theo một bộ chỉ số chứng khoán (Vd: Vn-Index, VN30) hoặc một rổ chứng khoán nhưng được giao dịch như là một cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán. Giá trị của quỹ ETF thay đổi hàng ngày khi được giao dịch trên sàn giữa các nhà đầu tư.
Với việc được giao dịch như một loại cổ phiếu niêm yết, ETF không có giá trị tài sản ròng (NAV) như các quỹ đầu tư khác. Khi đầu tư vào ETF, nhà đầu tư đã gián tiếp sở hữu một danh mục các cổ phiếu và lợi nhuận có thể đến thông qua giao dịch các chứng chỉ quỹ ETF ở các mức giá khác nhau.
Quỹ đầu tư đặc thù
Quỹ đầu tư đặc thù là hình thức quỹ tập trung vào một nhóm ngành đặc biệt như y tế, bất động sản. Loại quỹ đầu tư này có mục tiêu đầu tư đặc thù so với quỹ cổ phiếu dàn trải nên nó cũng đem lại mức lợi nhuận cho nhà đầu tư tương đối cao, kèm theo mức biến động lớn tương ứng.
Quỹ hưu trí
Quỹ hưu trí có thể hiểu một cách đơn giản là quỹ đầu tư được thành lập nhờ vào việc huy động vốn góp từ những nhân viên đang làm việc trong doanh nghiệp. Quá trình huy động vốn này sẽ diễn ra một cách đều đặn theo thời gian làm việc của của nhân viên tại doanh nghiệp.
Quỹ sẽ đem tiền huy động đi đầu tư nhằm mục tiêu tạo ra sự tăng trưởng tài sản ổn định trong dài hạn, từ đó chi trả lương hưu cho nhân viên khi họ đến tuổi hưu. Quỹ hưu trí nắm giữ một lượng vốn rất lớn và gần như các nhà đầu tư tổ chức lớn ở các quốc gia trên thế giới đều là các quỹ hưu trí.
Quỹ đầu tư thị trường tiền tệ
Quỹ đầu tư thị trường tiền tệ là loại hình quỹ mở tập trung đầu tư vào thị trường vốn mang tính ngắn hạn. Đó có thể bao gồm các sản phẩm trái phiếu có giá trị thanh khoản tốt và các công cụ tiền tệ. Mục tiêu chính của dạng quỹ đầu tư này là đem lại thu nhập an toàn ở mức lợi nhuận tương đối thấp.
Những lợi ích chính của quỹ đầu tư
Tiết kiệm thời gian và công sức
Đầu tư vào các hình thức quỹ đầu tư là cách tiết kiệm thời gian và công sức nghiên cứu so với tự đầu tư trực tiếp vào thị trường tài chính. Các chuyên gia của quỹ sẽ đảm nhận việc chọn lựa loại hình đầu tư, phân tích, nhận định thị trường để trực tiếp giúp nhà đầu tư có được lợi nhuận mà không cần phải quan tâm đến số tiền của mình đang làm gì.
Tính linh hoạt và thanh khoản cao
Khi đầu tư vào các quỹ, nhà đầu tư hoàn toàn có thể bán sản phẩm đầu tư của mình khi cần để thu về lợi nhuận. Nhà đầu tư có thể hiện thực hóa lợi nhuận bất cứ khi nào bằng cách mua/bán chứng chỉ quỹ thông chính công ty quản lý quỹ.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng không cần có số vốn đủ lớn để bắt đầu đầu tư. Đây là một sự thuận lợi mà các hình thức đầu tư khác như vàng hay bất động sản không có được.
Tính minh bạch
Khi đầu tư vào các hình thức quỹ, lợi ích của nhà đầu tư luôn được bảo vệ với các quy định pháp luật chặt chẽ. Quy trình giao dịch cũng được thực hiện dưới sự giám sát nghiêm ngặt của Ủy Ban Chứng Khoán Nhà Nước và ngân hàng giám sát độc lập. So với các loại hình tổ chức tài chính khác, các quỹ đầu tư chịu sự giám sát chặt chẽ hơn bởi nhiều quy định nhằm đảm bảo quỹ không vi phạm đến lợi ích của các nhà đầu tư.
Tài sản được quản lý an toàn, chuyên nghiệp
Tài sản của nhà đầu tư khi đầu tư và các hình thức quỹ sẽ được quản lý bởi những chuyên gia đầu tư dày dạn kinh nghiệm. Điều này giúp đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho các nhà đầu tư, dù là vốn ít hay nhiều, có kinh nghiệm hay chưa. Các quỹ đầu tư cũng tư vấn cặn kẽ và hỗ trợ lựa chọn sản phẩm đầu tư phù hợp mục tiêu của từng nhà đầu tư trước khi tham gia.
Các quỹ đầu tư lớn và uy tín hàng đầu tại Việt Nam
Các quỹ đầu tư lớn và uy tín hàng đầu tại Việt Nam năm 2024 có thể kể đến như:
Dragon Capital
Dragon Capital là một trong những quỹ đầu tư tiên phong tại Việt Nam, thành lập từ năm 1994. Với hơn 30 năm kinh nghiệm, Dragon Capital hiện quản lý khối tài sản lên tới hàng tỷ USD, đa dạng từ cổ phiếu, trái phiếu, quỹ mở cho đến bất động sản và hạ tầng.
Quỹ này nổi bật với các chiến lược đầu tư dài hạn, tập trung vào các doanh nghiệp niêm yết và công ty tư nhân có tiềm năng tăng trưởng cao. Nhờ vào mạng lưới rộng lớn và khả năng nghiên cứu sâu rộng về thị trường, Dragon Capital đã và đang đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của thị trường vốn Việt Nam.
VinaCapital
VinaCapital là một trong những tập đoàn quản lý tài sản hàng đầu Việt Nam, được thành lập từ năm 2003. Với sự phát triển mạnh mẽ, VinaCapital hiện quản lý hơn 3 tỷ USD tài sản, bao gồm các quỹ đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản và cơ sở hạ tầng.
Quỹ đầu tư này được biết đến với khả năng nắm bắt cơ hội đầu tư trong các lĩnh vực như công nghệ, tiêu dùng, và công nghiệp – những lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng vượt trội trong thời gian dài. VinaCapital cũng tham gia mạnh mẽ vào các dự án phát triển bền vững, giúp thu hút nhiều nhà đầu tư quốc tế và gia tăng giá trị cho nền kinh tế Việt Nam.
SSI Asset Management (SSIAM)
SSI Asset Management (SSIAM), thuộc công ty chứng khoán SSI, là một trong những đơn vị quản lý quỹ hàng đầu tại Việt Nam. Với danh mục sản phẩm phong phú, từ quỹ mở, quỹ đầu tư cổ phiếu, đến quỹ đầu tư trái phiếu, SSIAM luôn cam kết mang đến cho nhà đầu tư những giải pháp tài chính linh hoạt và hiệu quả.
SSIAM nổi bật với khả năng nghiên cứu thị trường chuyên sâu và kinh nghiệm quản lý quỹ dài hạn, giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. Các sản phẩm quỹ của SSIAM thường xuyên đạt được mức lợi nhuận tốt và nhận được sự đánh giá cao từ giới chuyên gia trong ngành.
Techcom Capital
Techcom Capital, trực thuộc ngân hàng Techcombank, là một trong những công ty quản lý tài sản và đầu tư lớn tại Việt Nam. Với thế mạnh của ngân hàng mẹ trong việc cung cấp các dịch vụ tài chính toàn diện, Techcom Capital quản lý các quỹ đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản.
Đặc biệt, các quỹ mở của Techcom Capital được nhà đầu tư đánh giá cao về tính thanh khoản và độ an toàn, phù hợp với những người có mục tiêu đầu tư dài hạn. Quỹ cũng ghi nhận nhiều thành tựu trong việc phân tích thị trường và chọn lọc các khoản đầu tư chất lượng cao, đem lại lợi nhuận ổn định.
MB Capital
MB Capital là quỹ đầu tư trực thuộc Ngân hàng Quân đội (MB Bank), một trong những ngân hàng có uy tín lớn nhất tại Việt Nam. Quỹ này tập trung vào đầu tư vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cơ sở hạ tầng, cũng như các dự án có tiềm năng phát triển lâu dài.
Với chiến lược đầu tư đa dạng, MB Capital không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn vốn đầu tư mà còn mang lại lợi nhuận tốt cho nhà đầu tư. Quỹ này cũng nổi tiếng với sự minh bạch và khả năng quản lý rủi ro tốt, đảm bảo an toàn vốn cho các nhà đầu tư.
Những lưu ý giúp bạn đầu tư quỹ an toàn
Giá trị tài sản ròng (NAV)
Công thức tính NAV:
(Tổng giá trị tài sản của quỹ đang nắm giữ – Tổng giá trị các khoản nợ của quỹ ) / Số lượng chứng chỉ quỹ đang lưu hành.
Đối với quỹ mở, giá trị tài sản ròng được tính toán bởi ngân hàng giám sát. Việc tính toán sẽ thực hiện sau khi kết thúc giao dịch của thị trường chứng khoán dựa trên giá đóng cửa của các cổ phiếu trong danh mục quỹ đang nắm giữ. Nhà đầu tư khi đặt lệnh mua chứng chỉ quỹ (CCQ) sẽ không được biết giá của CCQ tại thời điểm mua mà phải chờ đến ngày hôm sau theo quy định hoạt động của luật. Tuy nhiên sự chênh lệch giá CCQ giữa hai ngày là không đáng kể vì bản chất phân tán rủi ro của quỹ.
Các khoản chi phí của nhà đầu tư
Các quỹ đầu tư sẽ có những quy định riêng về các loại phí mà nhà đầu tư phải trả cho công ty quản lý quỹ, bao gồm:
- Phí mua chứng chỉ quỹ (hay phí phát hành) do nhà đầu tư trả cho công ty quản lý quỹ để trang trải các chi phí liên quan đến việc lập và phát hành chứng chỉ quỹ. Phí này chỉ phải trả một lần ngay khi phát hành chứng chỉ quỹ ban đầu hoặc tăng vốn.
- Phí quản lý quỹ là phí mà quỹ trả định kỳ cho công ty quản lý quỹ để công ty này cung cấp dịch vụ quản lý quỹ. Phí quản lý được tính theo một tỷ lệ phần trăm trên giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ. Tỷ lệ phí được tính theo năm, và được thanh toán cho công ty quản lý quỹ theo định kỳ hàng tháng.
Ngoài ra, thông thường các quỹ đầu tư còn có các loại phí khác như:
- Phí giám sát, lưu ký,… trả cho ngân hàng giám sát.
- Các chi phí cần thiết cho hoạt động của quỹ (như phí môi giới, phí định giá tài sản quỹ, thù lao Ban đại diện Quỹ…), phí hành chính.
- Thưởng hoạt động cho công ty quản lý quỹ (nếu có).
Theo dõi các hoạt động của quỹ
Các nhà đầu tư hoàn toàn có thể theo dõi hoạt động của các quỹ mà mình đầu tư thông qua:
Giá trị tài sản ròng (NAV): Hiệu quả hoạt động của quỹ đầu tư được thể hiện thông qua giá trị tài sản ròng (NAV) được công bố định kỳ. Các thông tin này thường được đăng trên trang web của Sở Giao dịch CK TPHCM hay trên website của quỹ.
Báo cáo thường niên: Báo cáo thường niên cung cấp thông tin về các hoạt động đầu tư, thoái vốn cũng như lợi nhuận và các hoạt động liên quan của quỹ trong suốt một năm qua cũng như kế hoạch kinh doanh, lợi nhuận, phát triển trong thời gian tới.
Báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính quý/năm thể hiện hiệu quả hoạt động cũng như các hoạt động của quỹ như đầu tư thanh lý tài sản.
Chỉ số tham chiếu: Hiệu quả của quỹ có thể được so sánh với hiệu quả của các quỹ hoạt động cùng loại. Đối với các quỹ cổ phiếu thì có thể căn cứ vào tăng/giảm của các chỉ số tham chiếu như Vn-index, Vn30 index,…
Lựa chọn các quỹ đầu tư phù hợp
Mỗi hình thức quỹ đầu tư sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận kèm độ chịu rủi ro khác nhau, tùy vào cấu trúc danh mục đầu tư và mục tiêu của từng quỹ. Việc lựa chọn các quỹ đầu tư nào để tối ưu nhất luôn là câu hỏi đầu tiên của những nhà đầu tư mới. Tuy nhiên, một nhà đầu tư sẽ không nên chỉ chọn bất kỳ một loại hình đầu tư nào.
Theo đó, việc đa dạng hình thức đầu tư, các quỹ đầu tư sẽ giúp tạo sự an toàn về tài sản lớn hơn trong suốt quá trình đầu tư. Để hiểu rõ hơn khẩu vị rủi ro, hình thức đầu tư tối ưu cũng như những đề xuất đầu tư phù hợp nhất với chính mình, bạn có thể thực hiện bài kiểm tra Sức khỏe Tài chính & Đầu tư mà Stag cung cấp. Đây sẽ là cơ sở giúp bạn đưa ra những quyết định đầu tư tốt nhất, không chỉ vào các hình thức quỹ mà cả các dạng đầu tư tài chính khác.
Stag luôn hướng đến việc cung cấp những thông tin chi tiết về tình hình tài chính, kinh nghiệm đầu tư giúp các nhà đầu tư mới tự tin hơn trên hành trình đầu tư, gia tăng tài sản của mình. Cùng đăng ký Stag’s Blog ngay hôm nay để nhận được những bài viết về chủ đề tài chính và đầu tư sớm nhất.
