Chứng khoán là gì? Làm sao để đầu tư chứng khoán hiệu quả? Đây chắc hẳn là những thắc mắc của bạn khi thị trường chứng khoán đang ngày càng sôi động. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc về đầu tư chứng khoán dành cho người mới, cũng như các lưu ý từ chuyên gia tài chính cho việc đầu tư hiệu quả.
Nội dung chính
- Kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán
- Thị trường chứng khoán là gì và có ý nghĩa gì đối với nhà đầu tư, doanh nghiệp hay nền kinh tế?
- Các hình mẫu nhà đầu tư phổ biến
- 5 lý do vì sao bạn nên tham gia đầu tư chứng khoán
- Vì sao giá cổ phiếu thay đổi?
- Lưu ý từ chuyên gia giúp nhà đầu tư mới kiếm lời từ chứng khoán
- Công cụ hỗ trợ
- Những tâm lý sai lầm khi mới đầu tư chứng khoán
Những kiến thức cơ bản về thị trường chứng khoán
Ý nghĩa của việc tham gia đầu tư chứng khoán là gì? Bạn sẽ được sở hữu tài sản nào và sinh lời ra sao? Ai sẽ quản lý những giao dịch chứng khoán của bạn? Tất cả sẽ được giải đáp ở mục đầu tiên với những kiến thức khái quát về thị trường chứng khoán và có cái nhìn tổng thể về thị trường này.
Chứng khoán là gì?
Chứng khoán là tài sản, bằng chứng xác nhận quyền sở hữu và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư (người sở hữu chứng khoán) với tài sản, hoặc một phần vốn của công ty hoặc tổ chức phát hành. Các công ty, tổ chức phát hành chứng khoán ra thị trường với mục đích huy động vốn cho hoạt động đầu tư, kinh doanh của mình. Chứng khoán bao gồm nhiều loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền… và các hình thức khác.
Đầu tư chứng khoán là gì?
Vậy thì bạn sẽ làm gì khi đầu tham gia đầu tư chứng khoán? Đầu tư chứng khoán hiểu một cách đơn giản là hoạt động gián tiếp đầu tư vào các doanh nghiệp thông qua hành động mua bán các cổ phiếu, trái phiếu được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán tập trung.
Trong đó, cổ phiếu là một loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu cổ phần của nhà đầu tư với các tổ chức phát hành. Khi sở hữu cổ phiếu, nhà đầu tư được hiểu đang sở hữu một phần của doanh nghiệp / tổ chức phát hành.
Còn trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của doanh nghiệp hoặc chính phủ với người nắm giữ (nhà đầu tư hay còn gọi là trái chủ).

Tham gia đầu tư chứng khoán ở đâu?
Cũng giống như bất kì hình thức đầu tư, mua bán khác, chứng khoán cũng có địa điểm để thực hiện các giao dịch giao dịch mua bán, trao đổi cổ phiếu hoặc trái phiếu giữa các nhà đầu tư thông qua môi giới là các công ty chứng khoán. Nơi này được gọi là "Sở giao dịch chứng khoán".
Sở Giao Dịch Chứng Khoán (GDCK) tạo ra các nền tảng giao dịch để phục vụ việc mua bán chứng khoán trên thị trường. Nhà đầu tư có thể trao đổi mua bán, hoặc chuyển nhượng các loại chứng khoán khác nhau tại đây. Sở GDCK cũng cung cấp các nghiệp vụ hỗ trợ việc phát hành, thu hồi chứng khoán, giúp các công ty tổ chức phát hành thực hiện nghĩa vụ nợ hoặc vốn cho nhà đầu tư như thực hiện quyền giao dịch, chi trả cổ tức... Hiện nay, Việt Nam có Sở GDCK TP.Hồ Chí Minh (sàn HOSE) và Sở GDCK Hà Nội (sàn HNX và sàn UPCOM) - đây là 2 công ty con thuộc Sở GDCK Việt Nam.
Thị trường chứng khoán có ý nghĩa gì đối với nhà đầu tư, doanh nghiệp hay nền kinh tế?
Vậy thì, vì sao các doanh nghiệp lại tham gia thị trường chứng khoán? Chứng khoán đang phản ánh điều gì hay thể hiện mong muốn gì của doanh nghiệp? Nhà đầu tư có thể hưởng lợi gì từ chứng khoán? Chứng khoán có tác động ra sao với nền kinh tế? Biết được ý nghĩa của thị trường chứng khoán, bạn sẽ hiểu thêm về những thông tin cần quan tâm khi xem xét tình hình doanh nghiệp cũng như hiểu được giá trị của thị trường này.
Thị trường chứng khoán mở ra hình thức đầu tư đa dạng và đầy tiềm năng đối với nhà đầu tư
Thị trường chứng khoán (TTCK) không chỉ mở ra hình thức đầu tư mới đa dạng và phong phú hơn các hình thức truyền thống như tiền gửi tiết kiệm, bất động sản, vàng. Mỗi loại chứng khoán sẽ có các tính chất khác nhau về cách thức giao dịch, quy tắc hoạt động, thời gian đáo hạn, mức độ rủi ro… Do đó, bạn có thể linh hoạt lựa chọn những loại hình chứng khoán khác nhau phù hợp với khẩu vị rủi ro và chiến lược đầu tư của bản thân để gia tăng lợi nhuận và sinh lời.
Ngoài ra, do tính chất dễ dàng tham gia, độ mở và tính thanh khoản của thị trường chứng khoán được đánh giá ở mức cao. Do đó, dù là với số vốn ít hay số vốn khổng lồ, thị trường chứng khoán đều có thể mang lại tiềm năng lợi nhuận lý tưởng cho người tham gia.
Thị trường chứng khoán góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp
Thị trưởng chứng khoán giúp các doanh nghiệp đa dạng hóa được các hình thức huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu, cổ phiếu.
Ví dụ với hình thức huy động vốn thông qua phát hành cổ phiếu, các doanh nghiệp tránh được các khoản vay ngân hàng với lãi suất cao. Đổi lại, họ sẽ có sự tham gia tài chính từ các nhà đầu tư công chúng để phát triển doanh nghiệp. Khi chứng khoán của công ty được niêm yết trên sàn, tên tuổi và uy tín của công ty sẽ có được sự tín nhiệm của nhà đầu tư do chịu sự giám sát quản lý và yêu cầu minh bạch thông tin nhất định từ pháp luật về chứng khoán niêm yết. Đặc biệt với yêu cầu về minh bạch thông tin kinh doanh, thị trường chứng khoán cũng giúp định vị uy tín doanh nghiệp trên thị trường.
Đối với nền kinh tế nói chung, thị trường chứng khoán giúp huy động và sử dụng nguồn vốn hiệu quả
Thị trường chứng khoán còn đóng vai trò là huyết mạch lưu thông, phân phối vốn. Dòng tiền sẽ luôn tìm đến những cơ hội đầu tư tốt, doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả và xúc tác giúp nền kinh tế tự vận động phát triển. Vốn của chính phủ, doanh nghiệp được huy động qua việc bán trái phiếu để đầu tư vào các dự án mang lại lợi ích cho nền kinh tế.
Thị trường chứng khoán giúp thúc đẩy quá trình cổ phần hoá đối với các doanh nghiệp nhà nước (doanh nghiệp quốc doanh). Không chỉ vậy, thị trường chứng khoán giúp các nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư vào nền kinh tế Việt Nam, thu hút vốn ngoại đem lại đòn bẩy phát triển kinh tế đất nước.
5 lý do tại sao bạn nên tham gia đầu tư chứng khoán
Chắc hẳn đọc đến đây, bạn vẫn còn đang thắc mắc vậy thì đâu là những ưu điểm của chứng khoán so với những hình thức đầu tư khác? Liệu rằng bạn với tư cách là nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ có phù hợp để đầu tư chứng khoán hay không? Phần tiếp theo sẽ cùng bạn đi qua 5 lý do tại sao bạn nên tham gia đầu tư chứng khoán.
1. Không cần nhiều vốn - chỉ với 20.000đ cũng có thể tham gia đầu tư
Đầu tiên, mối bận tâm lớn nhất của các nhà đầu tư trước khi tham gia vào hình thức đầu tư nào chính là “liệu mình có đủ khả năng tài chính để tham gia hay không?”. Thì với chứng khoán, gần như ai cũng có thể bắt đầu với chứng khoán. Để tham gia thị trường chứng khoán, bạn không cần phải sở hữu số tiền khổng lồ như khi đi mua bất động sản, hay mua vàng. Thậm chí, với 20.000 đồng, bạn cũng đã có thể mua cổ phiếu được rồi.
Ví dụ như hình ảnh dưới đây, chỉ với chưa tới 20.000đ bạn đã có thể sở hữu cổ phiếu của ngân hàng quân đội. Và như bạn thấy, chi phí sở hữu sẽ còn thấp hơn rất nhiều nếu bạn mua ở những thời điểm sớm hơn. Đó cũng là lý do vì sao các chuyên gia tài chính khuyên mọi người nên đầu tư càng sớm càng tốt.

2. Cơ hội được sở hữu doanh nghiệp tốt - Lợi nhuận cao trong dài hạn
Khi nắm giữ chứng khoán thực chất là bạn đang sở hữu một phần doanh nghiệp. Bạn sẽ không cần phải tự mình kinh doanh. Sàn chứng khoán là nơi tập trung các doanh nghiệp hàng đầu của quốc gia, hoạt động đa dạng trên nhiều lĩnh vực, ngành công nghiệp. Nếu bạn hiểu biết về một lĩnh vực nhất định, bạn có thể tận dụng kiến thức, sự am hiểu của mình để phân tích lợi thế chiến lược trong mô hình kinh doanh của từng công ty niêm yết tại ngành này.
Nhìn biểu đồ dưới đây, bạn có thể thấy sự phát triển của cổ phiếu so với các hình thức đầu tư khác. Trong vòng 5 năm gần đây, thị trường chứng khoán đã cho thấy tiềm năng phát triển với những con số hấp dẫn.